رخ شطرنج، همان قلعه نیست (بررسی تفاوت‌های مهرۀ «رخ» با «قلعه» در شطرنج با تکیه بر متون کهن ادب فارسی)

از جمله موضوعاتی که شاعران و نویسندگان در آثار خود با آن مضمون‌آفرینی کرده‌اند، مربوط به بازی شطرنج است. این بازی چون در ادوار مختلف اشکال گوناگونی داشته، اغلب کسانی که با متون ادبی فارسی سروکار داشته‌اند، از آن جمله شارحان، با نادیده‌گرفتن این امر و صرفاً بر اساس شکل امروزی آن، به فهم، شرح و توضیح...

Celý popis

Uložené v:
Podrobná bibliografia
Vydané v:Zabān va adab-i Fārsī (Online) Ročník 73; číslo 242; s. 201 - 215
Hlavní autori: شیرزاد طایفی, مهدی رمضانی
Médium: Journal Article
Jazyk:Avestan
Vydavateľské údaje: University of Tabriz 01.03.2021
Predmet:
ISSN:2251-7979, 2676-6779
On-line prístup:Získať plný text
Tagy: Pridať tag
Žiadne tagy, Buďte prvý, kto otaguje tento záznam!
Popis
Shrnutí:از جمله موضوعاتی که شاعران و نویسندگان در آثار خود با آن مضمون‌آفرینی کرده‌اند، مربوط به بازی شطرنج است. این بازی چون در ادوار مختلف اشکال گوناگونی داشته، اغلب کسانی که با متون ادبی فارسی سروکار داشته‌اند، از آن جمله شارحان، با نادیده‌گرفتن این امر و صرفاً بر اساس شکل امروزی آن، به فهم، شرح و توضیح متون مرتبط پرداخته‌اند. از جملۀ این موارد، یکی دانستن «حصن»(=قلعه) با مهرۀ «رخ» است. این پژوهش با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر استقراء، و تتبع در متون کهن فارسی، در پی اثبات تفاوت این دو عنصر در بازی شطرنج است. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد که «حصن»، جایگاهی در صفحه شطرنج‌های رومی بوده، و با مهرۀ «رخ» تفاوت‌های بارزی داشته است. با مغفول‌ماندن این موضوع، برخی از شارحان در شرح متون مربوط به این بازی، دچار لغزش شده و از رخ، تحت عنوان «حصن»(قلعه) یاد کرده‌اند که این امر خود، باعث بیراهه‌رفتن در شرح اصطلاحات، تعابیر، و در نهایت دورشدن از اغراض شاعران و نویسندگان شده است.
ISSN:2251-7979
2676-6779
DOI:10.22034/perlit.2021.38801.2757