Կենսանվտանգությունը որպես ազգային անվտանգության հիմնական բաղադրիչ և դրա արժեքաբանական հիմքերը
Ժամանակակից աշխարհը վերափոխումների շրջան է ապրում։ Նոր ուժային կենտրոնների ձևավորումը և նրանց միջև պայքարի սրումը, ինչպես նաև այդ պայքարում ռազմական ուժի նշանակության մեծացումը հանգեցնում է աշխարհակարգի կառուցվածքի փոփոխության և նոր կանոնների ու սկզբունքների ձևավորման։ Յուրաքանչյուր երկրի ազգային ան...
Saved in:
| Published in: | Bulletin of Yerevan University D: International Relations and Political Sciences Vol. 14; no. 3 (42); pp. 84 - 91 |
|---|---|
| Main Author: | |
| Format: | Journal Article |
| Language: | English |
| Published: |
28.12.2023
|
| ISSN: | 1829-4529, 2738-2613 |
| Online Access: | Get full text |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Abstract | Ժամանակակից աշխարհը վերափոխումների շրջան է ապրում։ Նոր ուժային կենտրոնների ձևավորումը և նրանց միջև պայքարի սրումը, ինչպես նաև այդ պայքարում ռազմական ուժի նշանակության մեծացումը հանգեցնում է աշխարհակարգի կառուցվածքի փոփոխության և նոր կանոնների ու սկզբունքների ձևավորման։ Յուրաքանչյուր երկրի ազգային անվտանգության ապահովման քաղաքականության և որոշումների ընդունման գործընթացի կառուցվածքում հատուկ նշանակություն ունեն քաղաքական հայեցակարգային փաստաթղթերը, որոնցից ամենակարևորների շարքին կարելի է դասել ազգային անվտանգության հայեցակարգը կամ դրան իր գործառույթներով հավասարազոր այն փաստաթուղթը, որը կարող է, ելնելով երկրի առանձնահատկությունից, ունենալ այլ անվանում։ Ազգային անվտանգության հայեցակարգը քաղաքական փաստաթուղթ է, որը բովանդակում է արդի աշխարհում պետության տեղի և դերի մասին պաշտոնական հայացքների համակարգը, պետության ազգային արժեքները, շահերն ու նպատակները, արտաքին և ներքին սպառնալիքների կանխման և հակադարձման ուժերը, միջոցներն ու կարողությունները, ինչպես նաև ազգային անվտանգության ապահովման համակարգի գործառնության կազմակերպման հիմքերն ու սկզբունքները։Գիտության ու տեխնիկայի արագ համաշխարհայնացումը ինչպես նաև ճանապարհորդության, առևտրի և միգրացիայի ընդլայնումը դրական անդրադարձերի հետ մեկտեղ ի հայտ բերեցին որակապես նոր բնույթի սպառնալիքներ ու մարտահրավերներ, որոնք պետություններից պահանջում են լոկալ, տարածաշրջանային և գլոբալ մակարդակներում գործել խաղի նոր կանոններով, ուր վճռորոշ են կենսաբանական սպառնալիքների վերահսկումը և կանխարգելումը: Կենսանվտանգությանը վերաբերող խնդիրները անմիջական կապ ունեն կրիտիկական ենթակառուցվածքների հետ և հանդիսանում են որպես ազգային մակարդակի սպառնալիքներ։ |
|---|---|
| AbstractList | Ժամանակակից աշխարհը վերափոխումների շրջան է ապրում։ Նոր ուժային կենտրոնների ձևավորումը և նրանց միջև պայքարի սրումը, ինչպես նաև այդ պայքարում ռազմական ուժի նշանակության մեծացումը հանգեցնում է աշխարհակարգի կառուցվածքի փոփոխության և նոր կանոնների ու սկզբունքների ձևավորման։ Յուրաքանչյուր երկրի ազգային անվտանգության ապահովման քաղաքականության և որոշումների ընդունման գործընթացի կառուցվածքում հատուկ նշանակություն ունեն քաղաքական հայեցակարգային փաստաթղթերը, որոնցից ամենակարևորների շարքին կարելի է դասել ազգային անվտանգության հայեցակարգը կամ դրան իր գործառույթներով հավասարազոր այն փաստաթուղթը, որը կարող է, ելնելով երկրի առանձնահատկությունից, ունենալ այլ անվանում։ Ազգային անվտանգության հայեցակարգը քաղաքական փաստաթուղթ է, որը բովանդակում է արդի աշխարհում պետության տեղի և դերի մասին պաշտոնական հայացքների համակարգը, պետության ազգային արժեքները, շահերն ու նպատակները, արտաքին և ներքին սպառնալիքների կանխման և հակադարձման ուժերը, միջոցներն ու կարողությունները, ինչպես նաև ազգային անվտանգության ապահովման համակարգի գործառնության կազմակերպման հիմքերն ու սկզբունքները։Գիտության ու տեխնիկայի արագ համաշխարհայնացումը ինչպես նաև ճանապարհորդության, առևտրի և միգրացիայի ընդլայնումը դրական անդրադարձերի հետ մեկտեղ ի հայտ բերեցին որակապես նոր բնույթի սպառնալիքներ ու մարտահրավերներ, որոնք պետություններից պահանջում են լոկալ, տարածաշրջանային և գլոբալ մակարդակներում գործել խաղի նոր կանոններով, ուր վճռորոշ են կենսաբանական սպառնալիքների վերահսկումը և կանխարգելումը: Կենսանվտանգությանը վերաբերող խնդիրները անմիջական կապ ունեն կրիտիկական ենթակառուցվածքների հետ և հանդիսանում են որպես ազգային մակարդակի սպառնալիքներ։ |
| Author | Վարդանյան, Բագրատ |
| Author_xml | – sequence: 1 givenname: Բագրատ orcidid: 0000-0003-4908-9731 surname: Վարդանյան fullname: Վարդանյան, Բագրատ |
| BookMark | eNp1kMtKAzEUhoNUsNY-gjAvMG1OkrnEnbbeoODCunAVMjcoaCszK3cigs8x1Uq1Cy9oUaH2JUyfx9OpuHOR_Ifzf-df_Kuk1O11Y0LWgdaEKyXUt44PjzaadUYZr4Go8Rr1xRIpM4_7NnOBl0gZfCZt4TC5QqpZ1gmoEB4HELxMnr-nZmDGZmJy_L_MtNAb8z67NPfmrdCxGVo4XJhPRCcWEndI5OiOzNj65zCfW09IvOI6N4-LRR_lBd8tpo3MhzW7too5xxiUBzOYXaHdL8L-rooYNAaIDNfIcqJPsrj6qxXS3tluN_bs1sHufmOzZYeSCzug3KFAE9DSp64MuAwcL4iSyA8cHYaR5yae1iAkY57PtBuHIMNAR6HmEEES8wpxFrFh2suyNE7UWdo51em5AqqK5tW8edVU8-YVCMUVNs9_AP82uvo |
| ContentType | Journal Article |
| DBID | AAYXX CITATION |
| DOI | 10.46991/BYSU:D/2023.14.3.084 |
| DatabaseName | CrossRef |
| DatabaseTitle | CrossRef |
| DatabaseTitleList | CrossRef |
| DeliveryMethod | fulltext_linktorsrc |
| EISSN | 2738-2613 |
| EndPage | 91 |
| ExternalDocumentID | 10_46991_BYSU_D_2023_14_3_084 |
| GroupedDBID | AAYXX CITATION M~E |
| ID | FETCH-LOGICAL-c934-b035010f1a98069b39b57bdfd8b5accd76f7aa14922782a6ec19cbadca31d1fe3 |
| ISSN | 1829-4529 |
| IngestDate | Sat Nov 29 02:41:06 EST 2025 |
| IsDoiOpenAccess | false |
| IsOpenAccess | true |
| IsPeerReviewed | false |
| IsScholarly | false |
| Issue | 3 (42) |
| Language | English |
| License | https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0 |
| LinkModel | OpenURL |
| MergedId | FETCHMERGED-LOGICAL-c934-b035010f1a98069b39b57bdfd8b5accd76f7aa14922782a6ec19cbadca31d1fe3 |
| ORCID | 0000-0003-4908-9731 |
| OpenAccessLink | https://doi.org/10.46991/bysu:d/2023.14.3.084 |
| PageCount | 8 |
| ParticipantIDs | crossref_primary_10_46991_BYSU_D_2023_14_3_084 |
| PublicationCentury | 2000 |
| PublicationDate | 2023-12-28 |
| PublicationDateYYYYMMDD | 2023-12-28 |
| PublicationDate_xml | – month: 12 year: 2023 text: 2023-12-28 day: 28 |
| PublicationDecade | 2020 |
| PublicationTitle | Bulletin of Yerevan University D: International Relations and Political Sciences |
| PublicationYear | 2023 |
| SSID | ssib044731143 |
| Score | 1.8549935 |
| Snippet | Ժամանակակից աշխարհը վերափոխումների շրջան է ապրում։ Նոր ուժային կենտրոնների ձևավորումը և նրանց միջև պայքարի սրումը, ինչպես նաև այդ պայքարում ռազմական ուժի... |
| SourceID | crossref |
| SourceType | Index Database |
| StartPage | 84 |
| Title | Կենսանվտանգությունը որպես ազգային անվտանգության հիմնական բաղադրիչ և դրա արժեքաբանական հիմքերը |
| Volume | 14 |
| hasFullText | 1 |
| inHoldings | 1 |
| isFullTextHit | |
| isPrint | |
| journalDatabaseRights | – providerCode: PRVHPJ databaseName: ROAD: Directory of Open Access Scholarly Resources customDbUrl: eissn: 2738-2613 dateEnd: 99991231 omitProxy: false ssIdentifier: ssib044731143 issn: 1829-4529 databaseCode: M~E dateStart: 20210101 isFulltext: true titleUrlDefault: https://road.issn.org providerName: ISSN International Centre |
| link | http://cvtisr.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwtV3Nb9MwFLdG4cAFgQDxrRzoqUrXxE5ic0tJKy5MSBRpO0X5lJBQN40x7YQQQuKf4NJB0WAHPgQVII39E7h_D892krqphpgEh9rW8_PPHy-J_dz3bIRustTJ8yRzTXibiElSik2a4Nh0csqsKJOXwMnLJryVFbq6yu4tNV6VvjDbj7zhkO7ssI3_KmqggbCF6-wxxF2BAgHSIHQIQewQ_pXgmwFpdvvNwGn6jgi7rgwDSbE0Sk-G_TrdxzJNm4HbpLakMElx6vSCn7a0jI5M-1r1QWtWg6_VUNQpmfyuwmv9m0aWnKphHa0GokGoFvUXCvi2RtLSPpn1sIBjLUnyWgv5VtWVilQNClCIBmsvdO6oltW7UgE5WjV07n_64nR1oROsCZNu-JxrtjiB2BCa3xSeWUdKPxJlHlkcGSNM7ss3VNRFewudJPXOzEtEvNHyAdXHFevjpuStb0bZWBj22Pr8SW1miv_y1fJC0oTzlwmKOp6bdIn2ccFCmyJ2ufelplJ1c2CxKFM3utWne-KCdiO8GNbuP4DxCoR3EzQKZv82bndKAP2I9drSpzJIBVVYgoUCKgxCAQNacYhDgDmBTtqew4TB6N2nvXK2IsTDlqU8eMpeKxdBibQskG4Fy3MN0ha_2ip2cBadKdRPw1efjXNoKRueR59-HfIxn_ADPoLwJz-U8Wv-bfqcv-NfZTzhewYknvEfwHpgAMdb4BhB7j6fGEcUHImsj8DxBcgj_kERdiH6DL83gLbPvxvTl4ZMjwAGovd8PH0B2bsSrColYSBjDCx7F9Cg3xvcvmMWV7mYCYM5IJb2C53cihjtuCzGLHa8OM1TGjtRkqSem3tRZBEmHPPtyM0SiyVxlCYRtlIrz_BF1BiuD7NLyEikWpHZLGIWyVlOE7GlxVJCSZZi27uM2uUQhxvqwJ7wj9K9ctwCV9Hp2aN_DTW2Np9k19GpZHvr4ePNG_IZ-Q2JPSd9 |
| linkProvider | ISSN International Centre |
| openUrl | ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8+%D5%B8%D6%80%D5%BA%D5%A5%D5%BD+%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6+%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6+%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%B9+%D6%87+%D5%A4%D6%80%D5%A1+%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%A5%D6%84%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6+%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D6%84%D5%A5%D6%80%D5%A8&rft.jtitle=Bulletin+of+Yerevan+University+D%3A+International+Relations+and+Political+Sciences&rft.au=%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6%2C+%D4%B2%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BF&rft.date=2023-12-28&rft.issn=1829-4529&rft.eissn=2738-2613&rft.volume=14&rft.issue=3+%2842%29&rft.spage=84&rft.epage=91&rft_id=info:doi/10.46991%2FBYSU%3AD%2F2023.14.3.084&rft.externalDBID=n%2Fa&rft.externalDocID=10_46991_BYSU_D_2023_14_3_084 |
| thumbnail_l | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=1829-4529&client=summon |
| thumbnail_m | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=1829-4529&client=summon |
| thumbnail_s | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=1829-4529&client=summon |