View in EDS

Dijital Dünyada Çocuk Eğitimi: Ebeveynlerin Dinî Rehberlik Rolü

Saved in:
Bibliographic Details
Title: Dijital Dünyada Çocuk Eğitimi: Ebeveynlerin Dinî Rehberlik Rolü
Authors: Hamza Aktaş
Source: Volume: 27, Issue: 27143-176
Bozok University Journal of Theology Faculty
Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Publisher Information: Journal of Theology, Bozok University, 2025.
Publication Year: 2025
Subject Terms: Religious Education, Children's Education in the Digital Age, Children's Technology Use, Parental Religious Guidance, Moral Education in Technology Use, Dini Araştırmalar (Diğer), Religious Studies (Other), Din Eğitimi, Dijital Çağda Çocuk Eğitimi, Çocukların Teknoloji Kullanımı, Ebeveynlerin Dini Rehberliği, Teknoloji Kullanımında Ahlaki Eğitim
Description: Dijital çağ, çocukların teknolojiyle olan etkileşimini artırarak eğitim, sosyal yaşam ve değerler sisteminde köklü dönüşümlere yol açmıştır. Günümüzde çocuklar, internet aracılığıyla bilgiye hızlı erişim sağlayabilmekte, çeşitli dijital platformlardan içerik tüketebilmekte ve sanal dünyada sosyalleşebilmektedir. Ancak bu süreç, dikkat dağınıklığı, uyku düzensizliği, fiziksel aktivite eksikliği, sosyal izolasyon, dijital bağımlılık, siber zorbalık ve mahremiyet ihlalleri gibi pek çok riski de beraberinde getirmektedir. Bu noktada ebeveynlerin çocuklarına rehberlik etme sorumluluğu giderek daha kritik hale gelmekte, sadece teknik beceriler kazandırmak değil, aynı zamanda etik ve ahlaki değerler çerçevesinde bilinçli bir dijital farkındalık oluşturmak gerekmektedir. Dinî rehberlik, çocukların sanal dünyada doğru-yanlış ayrımı yapabilmelerine, etik değerleri içselleştirmelerine ve teknoloji kullanımında dengeyi sağlamalarına yardımcı olurken, bilinçli medya okuryazarlığı kazandırılması da onların dijital dünyayla sağlıklı ilişki kurmalarını desteklemektedir. Bu bağlamda çalışma, ebeveynlerin çocuklarının teknoloji kullanım süreçlerini yönetirken dinî rehberlik rollerini nasıl üstlenebileceklerini ele almakta, bu süreçte karşılaşılan temel zorlukları ve olası çözüm önerilerini ortaya koymaktadır. Araştırma, nitel yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiş ve literatür taraması ile içerik analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Din eğitimi, medya okuryazarlığı, ebeveynlik ve çocuk gelişimi alanlarında yapılan önceki çalışmalar incelenerek dinî rehberliğin çocukların teknolojiyle ilişkisine etkileri sistematik olarak değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında, daha önce yayımlanmış kitaplar, makaleler, raporlar ve istatistikler doküman analizi yöntemiyle ele alınmış, elde edilen veriler tematik analiz yoluyla kategorize edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, ebeveynlerin karşılaştıkları temel zorluklar tespit edilmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. Araştırma bulguları, dinî rehberliğin ebeveynlerin çocuklarının teknoloji kullanımını yönetme sürecinde üç temel işleve sahip olduğunu ortaya koymaktadır. İlk olarak, ahlaki ve etik değerlerin teknoloji kullanımıyla ilişkilendirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Dijital dünyada çocukların karşılaşabileceği olumsuz içeriklere karşı bilinçlendirilmesi, doğru ve yanlış ayrımını yapabilmeleri açısından önem arz etmektedir. İkinci olarak, ebeveynlerin çocuklarını dijital ortamda bilinçlendirme ve yönlendirme süreçleri ele alınmıştır. Çocukların medya okuryazarlığı becerilerini geliştirmeleri, teknolojiyi amaçlı ve bilinçli bir şekilde kullanabilmeleri için dinî ve pedagojik rehberlikle desteklenmelidir. Üçüncü olarak, teknoloji kullanımında denge ve ölçülülüğün sağlanması üzerinde durulmuştur. Aşırı teknoloji kullanımı, çocukların psikososyal gelişiminde olumsuz etkilere yol açabileceğinden, ebeveynlerin dengeleyici bir rol üstlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, ebeveynlerin çocuklarına model olmalarının, onların teknolojiyle sağlıklı ilişki kurmalarında belirleyici bir unsur olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dijital çağın getirdiği fırsatlar ve riskler göz önüne alındığında, ebeveynlerin bilinçli bir teknoloji kullanım politikası geliştirmeleri, çocukların hem bireysel gelişimlerini hem de dinî ve etik değerlerini korumaları açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, çalışma, din eğitimi ve medya okuryazarlığı disiplinlerinin kesişim noktasında konumlanmakta ve ebeveynlere çocuklarının dijital dünyayla sağlıklı ilişki kurmalarını destekleyecek yöntemler sunmaktadır.
Document Type: Article
File Description: application/pdf
ISSN: 2458-9934
DOI: 10.51553/bozifder.1635047
Access URL: https://dergipark.org.tr/tr/pub/bozifder/issue/92889/1635047
Accession Number: edsair.doi.dedup.....03606af74590653256b3987f790177d7
Database: OpenAIRE
Description
Abstract:Dijital çağ, çocukların teknolojiyle olan etkileşimini artırarak eğitim, sosyal yaşam ve değerler sisteminde köklü dönüşümlere yol açmıştır. Günümüzde çocuklar, internet aracılığıyla bilgiye hızlı erişim sağlayabilmekte, çeşitli dijital platformlardan içerik tüketebilmekte ve sanal dünyada sosyalleşebilmektedir. Ancak bu süreç, dikkat dağınıklığı, uyku düzensizliği, fiziksel aktivite eksikliği, sosyal izolasyon, dijital bağımlılık, siber zorbalık ve mahremiyet ihlalleri gibi pek çok riski de beraberinde getirmektedir. Bu noktada ebeveynlerin çocuklarına rehberlik etme sorumluluğu giderek daha kritik hale gelmekte, sadece teknik beceriler kazandırmak değil, aynı zamanda etik ve ahlaki değerler çerçevesinde bilinçli bir dijital farkındalık oluşturmak gerekmektedir. Dinî rehberlik, çocukların sanal dünyada doğru-yanlış ayrımı yapabilmelerine, etik değerleri içselleştirmelerine ve teknoloji kullanımında dengeyi sağlamalarına yardımcı olurken, bilinçli medya okuryazarlığı kazandırılması da onların dijital dünyayla sağlıklı ilişki kurmalarını desteklemektedir. Bu bağlamda çalışma, ebeveynlerin çocuklarının teknoloji kullanım süreçlerini yönetirken dinî rehberlik rollerini nasıl üstlenebileceklerini ele almakta, bu süreçte karşılaşılan temel zorlukları ve olası çözüm önerilerini ortaya koymaktadır. Araştırma, nitel yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiş ve literatür taraması ile içerik analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Din eğitimi, medya okuryazarlığı, ebeveynlik ve çocuk gelişimi alanlarında yapılan önceki çalışmalar incelenerek dinî rehberliğin çocukların teknolojiyle ilişkisine etkileri sistematik olarak değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında, daha önce yayımlanmış kitaplar, makaleler, raporlar ve istatistikler doküman analizi yöntemiyle ele alınmış, elde edilen veriler tematik analiz yoluyla kategorize edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, ebeveynlerin karşılaştıkları temel zorluklar tespit edilmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. Araştırma bulguları, dinî rehberliğin ebeveynlerin çocuklarının teknoloji kullanımını yönetme sürecinde üç temel işleve sahip olduğunu ortaya koymaktadır. İlk olarak, ahlaki ve etik değerlerin teknoloji kullanımıyla ilişkilendirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Dijital dünyada çocukların karşılaşabileceği olumsuz içeriklere karşı bilinçlendirilmesi, doğru ve yanlış ayrımını yapabilmeleri açısından önem arz etmektedir. İkinci olarak, ebeveynlerin çocuklarını dijital ortamda bilinçlendirme ve yönlendirme süreçleri ele alınmıştır. Çocukların medya okuryazarlığı becerilerini geliştirmeleri, teknolojiyi amaçlı ve bilinçli bir şekilde kullanabilmeleri için dinî ve pedagojik rehberlikle desteklenmelidir. Üçüncü olarak, teknoloji kullanımında denge ve ölçülülüğün sağlanması üzerinde durulmuştur. Aşırı teknoloji kullanımı, çocukların psikososyal gelişiminde olumsuz etkilere yol açabileceğinden, ebeveynlerin dengeleyici bir rol üstlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, ebeveynlerin çocuklarına model olmalarının, onların teknolojiyle sağlıklı ilişki kurmalarında belirleyici bir unsur olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dijital çağın getirdiği fırsatlar ve riskler göz önüne alındığında, ebeveynlerin bilinçli bir teknoloji kullanım politikası geliştirmeleri, çocukların hem bireysel gelişimlerini hem de dinî ve etik değerlerini korumaları açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, çalışma, din eğitimi ve medya okuryazarlığı disiplinlerinin kesişim noktasında konumlanmakta ve ebeveynlere çocuklarının dijital dünyayla sağlıklı ilişki kurmalarını destekleyecek yöntemler sunmaktadır.
ISSN:24589934
DOI:10.51553/bozifder.1635047