కొండ-దొర గిరిజన భాష: బహువచన స్వరూపాలు

Saved in:
Bibliographic Details
Title: కొండ-దొర గిరిజన భాష: బహువచన స్వరూపాలు
Publisher Information: AUCHITHYAM, 2025.
Publication Year: 2025
Subject Terms: భాషా మార్పు (Language Shift), ఏకవచనం – బహువచనం, భాషా ప్రాముఖ్యత, వాక్యాల ఉచ్చారణ తేడాలు, భాషా వినియోగం, గిరిజన భాష, కొండ-దొర భాష, ఫోనాలాజికల్ వైవిధ్యం, ద్రవిడ భాషలు
Description: కొండ దొర, స్థానిక భాష తెలుగులో సూచించినట్లుగా, కొండ అంటే కొండ, మరియు దొర అంటే ప్రభువు లేదా రాజు, ఇది అర్థవంతమైన పదాన్ని 'కొండల ప్రభువు' అని కూడా చేస్తుంది". థర్స్టన్ (1909) ప్రకారం, వారిని కొండ కాపు మరియు ఓజా అని కూడా పిలుస్తారు. వారు తమను తాము మహాభారత ఇతిహాసం అయిన పాండవుల వారసులుగా చెప్పుకుంటారు. కొన్నిసార్లు వారిని పాండవ రాజు లేదా పాండవ దొర అని కూడా పిలుస్తారు. 1901 జనాభా లెక్కల ప్రకారం కొండ దొరను కంధ తెగలో ఒక విభాగంగా మిస్టర్ డబ్ల్యూ ఫ్రాన్సిస్ అభిప్రాయపడ్డారు. ఈ పరిశోధన లక్ష్యం కొండా- దొర గిరిజన భాష రికార్డ్ చేసిన పదాలు ప్రస్తుత ఉచ్చరించబడిన పదాల సారూప్యతలు, ఫొనెలాజికల్ వైవిధ్యాలను తెలుసుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. ఏక వచనం, బహువచనాలు, అవి ఎలా పలుకబడినవి, వాటి తేడాలను కనుగొనుట. ఈ అధ్యయనం అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా నుండి కొండా- దొర మాట్లాడే వర్గాల నుండి కొండా-దొర గిరిజన భాష నుండి 10 మంది స్పీకర్లను రికార్డ్ చేసి వారి పదాలను పరిగణనలోకి తీసుకొనుట జరిగినది. వారికి ఉచ్చరించడానికి ఇచ్చిన పదాలలో ఫొనెలాజికల్ వైవిధ్యాలను జాగ్రత్తగా అధ్యయనం చేయుట జరిగినది. శ్రవణ అవగాహన ద్వారా అధ్యయనం స్పష్టంగా గమనించ-బడుతుంది. ఈ రంగంలో అత్యంత ముఖ్యమైన పని ఆచార్య బి. కృష్ణమూర్తి చేశారు. 1958-59లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఆమోదించిన ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయంలో కొండ లేదా కూబి అ ద్రవిడియన్ భాషగా నిర్వహించబడింది. ఈ రచనలో ఆయన అధ్యయనం చేయడానికి ప్రయత్నించారు, కొండ-దొర ప్రజల జీవితం, ఆచారాల గురించి సంక్షిప్త వాస్తవకథనాన్ని అందించడానికి ప్రయత్నించారు, ఈ సంపుటి కొండ-దొరల జీవితం, భాషతో అభివృద్ధి అధికారులకు పరిచయం చేయడానికి ఉపయోగపడే పెద్ద కార్పస్‌ను కూడా అందిస్తుంది. డాక్టర్ బి. బి. కృష్ణమూర్తి కొండ (కుబి) కోసం ఒక ఆర్థోగ్రఫీని అందించారు. ఆంధ్రప్రాంతంలో నివసించే కొండ దొరలు చివరికి తెలుగును నేర్చుకుని తమ భాషను వదులుకుంటున్నారు. ఆయన తన పరిశోధనలో రోమన్- తెలుగులో అచ్చులు, హల్లులు రెండింటినీ వివరణాత్మక ఫోనెమ్‌లను ఇచ్చారు. ఆయన తన విస్తృత పరిశోధనలో ఫోనాలజీ, ఫోనెమ్స్, ఫొనెటిక్ సహసంబంధాలు, కాంట్రాస్ట్‌లు, డిస్ట్రిబ్యూషన్‌లు, మోర్ఫోఫోనెమిక్స్ రంగాలను కూడా పరిశోధన చేసినారు. 1987లో F. బ్లెయిర్ మరియు J. జార్జ్ నిర్వహించిన మరో ముఖ్యమైన సర్వే “SIL ఎలక్ట్రానిక్ సర్వే” నివేదిక 2012-16. అరకులోయ ప్రాంతంలో కొండను సాంప్రదాయ మాతృభాషగా ఉపయోగిస్తున్న కొండ దొర సమాజాల పంపిణీని ఈ పని పరిశోధించింది. ఈ అధ్యయనం భాషాసారూప్యత, మాండలికాలు, బహు-భాషావాదం, భాషావినియోగం, భాషావైఖరులను కూడా పరిశీలించింది. "కొండ దొరలలో బహుభాషావాదం" అనే పుస్తకం అరకు లోయలోని కొండ దొర సమాజం భాషాదృశ్యాన్ని అన్వేషిస్తుంది, మాండలిక అవగాహన, ద్విభాషావాదం, భాషా వైఖరులపై దృష్టి పెడుతుంది. వివిధ కొండ మాండలికాలు పరస్పరం అర్థమయ్యేవిగా ఉన్నాయని, స్వల్ప శబ్ద వైవిధ్యాలు మాత్రమే ఉన్నాయని అధ్యయనం కనుగొంది. బహుభాషావాదం సాధారణం, కానీ రాష్ట్ర భాష అయిన తెలుగులో క్రియాత్మక నైపుణ్యం పరిమితం, అయితే ఆదివాసీ ఒరియా విస్తృత కమ్యూనికేషన్ కోసం ఆధిపత్య ప్రాంతీయ భాషగా పనిచేస్తుంది. భాషా వినియోగం స్థానం ఆధారంగా మారుతుంది - రోడ్డుపై ఉన్న గ్రామాలు, రోడ్డు పై లేని (ఆఫ్-రోడ్) స్థావరాల కంటే ఎక్కువ బహుభాషావాదాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి. కొండ, ఆదివాసీ ఒరియా, తెలుగు పట్ల వైఖరులు సామాజిక కారకాల ద్వారా రూపొందించబడ్డాయి, రోడ్డుపై ఉన్న గ్రామస్తులు దేశీయ అమరికలలో కొండ భాషను ఇష్టపడతారు, రోడ్డుపై ఉన్న కమ్యూనిటీలు ఆదివాసీ ఒరియా వైపు మారుతాయి. పొరుగు ప్రాంతాలలో అక్షరాస్యత, మరింత మాండలికపరిశోధన కోసం కొండను ప్రోత్సహించాలని నివేదిక సిఫార్సు చేసింది. ఈ పరిశోధన పని ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కొండా-డోరా గిరిజనభాషపై పోస్ట్ డాక్టోరల్ పరిశోధనలో భాగం. అధ్యయనం కోసం పదమూడు మంది కొండ –దొర భాష మాట్లాడే వారిని వక్తలుగా ఎంపిక చేశాను. వారందరూ పురుషులు. ఈ పదమూడు కొండ –దొర భాష మాట్లాడేవారికి చెందినవి. వారందరూ ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లాకు చెందినవారు. అన్ని రికార్డింగ్‌లకు ‘సోని స్టీరియో ఐసిడి రికార్డర్’ మోడల్ నం. ఐసిడి-పి ఎక్స్ 470 ఉపయోగించబడింది. రికార్డింగ్‌ల కోసం క్లోజ్డ్ రూమ్‌ను ఎంచుకోవడం ద్వారా బాహ్య శబ్దాలను తగ్గించడానికి సరైన జాగ్రత్తలు తీసుకున్నారు. గతంలో విశాఖపట్నం జిల్లా అయిన అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లాలో రికార్డింగ్‌లు నాలుగు సార్లు జరిగాయి.
Document Type: Article
Language: Telugu
DOI: 10.5281/zenodo.16419058
Rights: CC BY
Accession Number: edsair.doi...........33bd7c78ca8fec951903ee39fc334617
Database: OpenAIRE
Description
Abstract:కొండ దొర, స్థానిక భాష తెలుగులో సూచించినట్లుగా, కొండ అంటే కొండ, మరియు దొర అంటే ప్రభువు లేదా రాజు, ఇది అర్థవంతమైన పదాన్ని 'కొండల ప్రభువు' అని కూడా చేస్తుంది". థర్స్టన్ (1909) ప్రకారం, వారిని కొండ కాపు మరియు ఓజా అని కూడా పిలుస్తారు. వారు తమను తాము మహాభారత ఇతిహాసం అయిన పాండవుల వారసులుగా చెప్పుకుంటారు. కొన్నిసార్లు వారిని పాండవ రాజు లేదా పాండవ దొర అని కూడా పిలుస్తారు. 1901 జనాభా లెక్కల ప్రకారం కొండ దొరను కంధ తెగలో ఒక విభాగంగా మిస్టర్ డబ్ల్యూ ఫ్రాన్సిస్ అభిప్రాయపడ్డారు. ఈ పరిశోధన లక్ష్యం కొండా- దొర గిరిజన భాష రికార్డ్ చేసిన పదాలు ప్రస్తుత ఉచ్చరించబడిన పదాల సారూప్యతలు, ఫొనెలాజికల్ వైవిధ్యాలను తెలుసుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. ఏక వచనం, బహువచనాలు, అవి ఎలా పలుకబడినవి, వాటి తేడాలను కనుగొనుట. ఈ అధ్యయనం అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా నుండి కొండా- దొర మాట్లాడే వర్గాల నుండి కొండా-దొర గిరిజన భాష నుండి 10 మంది స్పీకర్లను రికార్డ్ చేసి వారి పదాలను పరిగణనలోకి తీసుకొనుట జరిగినది. వారికి ఉచ్చరించడానికి ఇచ్చిన పదాలలో ఫొనెలాజికల్ వైవిధ్యాలను జాగ్రత్తగా అధ్యయనం చేయుట జరిగినది. శ్రవణ అవగాహన ద్వారా అధ్యయనం స్పష్టంగా గమనించ-బడుతుంది. ఈ రంగంలో అత్యంత ముఖ్యమైన పని ఆచార్య బి. కృష్ణమూర్తి చేశారు. 1958-59లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఆమోదించిన ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయంలో కొండ లేదా కూబి అ ద్రవిడియన్ భాషగా నిర్వహించబడింది. ఈ రచనలో ఆయన అధ్యయనం చేయడానికి ప్రయత్నించారు, కొండ-దొర ప్రజల జీవితం, ఆచారాల గురించి సంక్షిప్త వాస్తవకథనాన్ని అందించడానికి ప్రయత్నించారు, ఈ సంపుటి కొండ-దొరల జీవితం, భాషతో అభివృద్ధి అధికారులకు పరిచయం చేయడానికి ఉపయోగపడే పెద్ద కార్పస్‌ను కూడా అందిస్తుంది. డాక్టర్ బి. బి. కృష్ణమూర్తి కొండ (కుబి) కోసం ఒక ఆర్థోగ్రఫీని అందించారు. ఆంధ్రప్రాంతంలో నివసించే కొండ దొరలు చివరికి తెలుగును నేర్చుకుని తమ భాషను వదులుకుంటున్నారు. ఆయన తన పరిశోధనలో రోమన్- తెలుగులో అచ్చులు, హల్లులు రెండింటినీ వివరణాత్మక ఫోనెమ్‌లను ఇచ్చారు. ఆయన తన విస్తృత పరిశోధనలో ఫోనాలజీ, ఫోనెమ్స్, ఫొనెటిక్ సహసంబంధాలు, కాంట్రాస్ట్‌లు, డిస్ట్రిబ్యూషన్‌లు, మోర్ఫోఫోనెమిక్స్ రంగాలను కూడా పరిశోధన చేసినారు. 1987లో F. బ్లెయిర్ మరియు J. జార్జ్ నిర్వహించిన మరో ముఖ్యమైన సర్వే “SIL ఎలక్ట్రానిక్ సర్వే” నివేదిక 2012-16. అరకులోయ ప్రాంతంలో కొండను సాంప్రదాయ మాతృభాషగా ఉపయోగిస్తున్న కొండ దొర సమాజాల పంపిణీని ఈ పని పరిశోధించింది. ఈ అధ్యయనం భాషాసారూప్యత, మాండలికాలు, బహు-భాషావాదం, భాషావినియోగం, భాషావైఖరులను కూడా పరిశీలించింది. "కొండ దొరలలో బహుభాషావాదం" అనే పుస్తకం అరకు లోయలోని కొండ దొర సమాజం భాషాదృశ్యాన్ని అన్వేషిస్తుంది, మాండలిక అవగాహన, ద్విభాషావాదం, భాషా వైఖరులపై దృష్టి పెడుతుంది. వివిధ కొండ మాండలికాలు పరస్పరం అర్థమయ్యేవిగా ఉన్నాయని, స్వల్ప శబ్ద వైవిధ్యాలు మాత్రమే ఉన్నాయని అధ్యయనం కనుగొంది. బహుభాషావాదం సాధారణం, కానీ రాష్ట్ర భాష అయిన తెలుగులో క్రియాత్మక నైపుణ్యం పరిమితం, అయితే ఆదివాసీ ఒరియా విస్తృత కమ్యూనికేషన్ కోసం ఆధిపత్య ప్రాంతీయ భాషగా పనిచేస్తుంది. భాషా వినియోగం స్థానం ఆధారంగా మారుతుంది - రోడ్డుపై ఉన్న గ్రామాలు, రోడ్డు పై లేని (ఆఫ్-రోడ్) స్థావరాల కంటే ఎక్కువ బహుభాషావాదాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి. కొండ, ఆదివాసీ ఒరియా, తెలుగు పట్ల వైఖరులు సామాజిక కారకాల ద్వారా రూపొందించబడ్డాయి, రోడ్డుపై ఉన్న గ్రామస్తులు దేశీయ అమరికలలో కొండ భాషను ఇష్టపడతారు, రోడ్డుపై ఉన్న కమ్యూనిటీలు ఆదివాసీ ఒరియా వైపు మారుతాయి. పొరుగు ప్రాంతాలలో అక్షరాస్యత, మరింత మాండలికపరిశోధన కోసం కొండను ప్రోత్సహించాలని నివేదిక సిఫార్సు చేసింది. ఈ పరిశోధన పని ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కొండా-డోరా గిరిజనభాషపై పోస్ట్ డాక్టోరల్ పరిశోధనలో భాగం. అధ్యయనం కోసం పదమూడు మంది కొండ –దొర భాష మాట్లాడే వారిని వక్తలుగా ఎంపిక చేశాను. వారందరూ పురుషులు. ఈ పదమూడు కొండ –దొర భాష మాట్లాడేవారికి చెందినవి. వారందరూ ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లాకు చెందినవారు. అన్ని రికార్డింగ్‌లకు ‘సోని స్టీరియో ఐసిడి రికార్డర్’ మోడల్ నం. ఐసిడి-పి ఎక్స్ 470 ఉపయోగించబడింది. రికార్డింగ్‌ల కోసం క్లోజ్డ్ రూమ్‌ను ఎంచుకోవడం ద్వారా బాహ్య శబ్దాలను తగ్గించడానికి సరైన జాగ్రత్తలు తీసుకున్నారు. గతంలో విశాఖపట్నం జిల్లా అయిన అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లాలో రికార్డింగ్‌లు నాలుగు సార్లు జరిగాయి.
DOI:10.5281/zenodo.16419058