Պար հասկացությունը և նրա բառակազմական առանձնահատկությունները գրական հայերենում

Աշխատանքը խորքային և մանրամասն ուսումնասիրություն է, որն ընդգրկում է «պար» արմատի ծագումնաբանական, իմաստաբանական առանձնահատկությունները հայերենի տարբեր ժամանակահատվածներում և բառակազմական հնարավորությունների արտահայտությունը գրական հայերենում:  Այն մի կողմից` տարժամանակյա քննություն է` «պար» հասկացո...

Celý popis

Uloženo v:
Podrobná bibliografie
Vydáno v:Bulletin of Yerevan University B: Philology Ročník 16; číslo 3 (48); s. 119 - 127
Hlavní autor: Ղամոյան, Լուսինե
Médium: Journal Article
Jazyk:arménština
Vydáno: 06.11.2025
ISSN:1829-457X, 2738-2575
On-line přístup:Získat plný text
Tagy: Přidat tag
Žádné tagy, Buďte první, kdo vytvoří štítek k tomuto záznamu!
Popis
Shrnutí:Աշխատանքը խորքային և մանրամասն ուսումնասիրություն է, որն ընդգրկում է «պար» արմատի ծագումնաբանական, իմաստաբանական առանձնահատկությունները հայերենի տարբեր ժամանակահատվածներում և բառակազմական հնարավորությունների արտահայտությունը գրական հայերենում:  Այն մի կողմից` տարժամանակյա քննություն է` «պար» հասկացության իմաստային զարգացումների դիտարկմամբ, մյուս կողմից` համաժամանակյա քննություն`  «պար» եզրույթով բաղադրությունների վերլուծությամբ: Հատուկ ուշադրություն է դարձվել «պար» արմատի նրբիմաստներին, բազմիմաստությանը և իմաստային փոփոխություններին: Առանձնացվել են նաև «պար» արմատով բաղադրված նորակազմությունները, որը կարևոր է հայոց լեզվի բառապաշարի ուսումնասիրության տեսանկյունից։ Ինչ­պես ցույց է տա­լիս ու­սում­նա­սի­րութ­յու­նը, «պար» ար­մա­տը ոչ միայն պահ­պա­նել է իր հնա­գույն ի­մաստ­նե­րը, այլև հարս­տա­ցել է նո­րե­րով՝ պայ­մա­նա­վոր­ված մշա­կու­թա­յին և հա­սա­րա­կա­կան փո­փո­խութ­յուն­նե­րով։ Բա­ռա­կազ­մութ­յան տե­սանկ­յու­նից այն դրսևո­րում է մեծ բազ­մա­զա­նութ­յուն՝ լի­նե­լով բա­զում ա­ծան­ցա­վոր, բարդ և հա­րադ­րա­վոր բա­ռե­րի հիմք։ Դ­րանց մի մա­սը պահ­պա­նել է իր գոր­ծա­ծութ­յու­նը, մինչ­դեռ ո­րոշ բա­ռեր դար­ձել են հազ­վա­դեպ կամ հնա­ցած։  Данная работа представляет собой углубленное и детальное исследование, охватывающее этимологические и семантические особенности корня «танец» в разные периоды развития армянского языка, а также выражение его слово­образовательных возможностей в литературном языке. Исследование проводится в двух направлениях: диахронический анализ, рассматривающий смысловую эволюцию по­ня­тия «танец»; синхронический анализ разбора составных слов с данным корнем. Особое внимание уделено оттенкам значения корня «танец», его полисемии и семантическим из­менениям. Также выделены содержащие корень "танец" неологизмы, что является важ­ным с точки зрения изучения лексического состава армянского языка. Как показывают исследования, корень слова «танец» не только сохранил свои древние значения, но и обогатился новыми в результате культурных и социальных изменений.С жанровой точки зрения он демонстрирует большое разнообразие, являясь основой многих известных, сложных и выразительных жанров. Некоторые из них сохранили свою функцию, в то время как другие стали редкими или устарели. This paper is an in-depth and detailed study covering the etymological and semantic features of the root “dance” in different periods of the Armenian language development, as well as the expression of its word-formation possibilities in the literary language. The study is conducted in two directions: diachronic analysis, which examines the semantic evolution of the notion of “dance”; and synchronic analysis of the parsing of compound words with this root. Special attention is paid to the nuances of the meaning of the root “dance”, its polysemy and semantic changes. Also neologisms containing the root “dance” are highlighted, which is important from the point of view of studying the lexical composition of the Armenian language. As research shows, the root of "dance" has not only preserved its ancient meanings, but has also been enriched with new ones, due to cultural and social changes.From the perspective of the genre, it exhibits great diversity, being the basis of many familiar, complex and expressive genres. Some of them have retained their function, while others have become rare or obsolete.
ISSN:1829-457X
2738-2575
DOI:10.46991/BYSU.B/2025.16.3.119