Դերանվան աբրահամյանական ըմբռնումը
Դերանվան՝ որպես խոսքի մասի, ըմբռնումը հայ լեզվաբանության մեջ ոչ միօրինակ է և հստակ, կան տարակարծություններ, տարբեր տեսակետներ: Չկա միօրինակություն նույնիսկ դերանվանը տրված սահմանումների հարցում: Սույն հոդվածը նվիրված է այս խոսքի մասի՝ Սերգեյ Աբրահամյանի կողմից կատարված ծավալուն և արժեքավոր հետազոտու...
Uložené v:
| Vydané v: | Bulletin of Yerevan University B: Philology Ročník 16; číslo 3 (48); s. 88 - 100 |
|---|---|
| Hlavný autor: | |
| Médium: | Journal Article |
| Jazyk: | Armenian |
| Vydavateľské údaje: |
06.11.2025
|
| ISSN: | 1829-457X, 2738-2575 |
| On-line prístup: | Získať plný text |
| Tagy: |
Pridať tag
Žiadne tagy, Buďte prvý, kto otaguje tento záznam!
|
| Shrnutí: | Դերանվան՝ որպես խոսքի մասի, ըմբռնումը հայ լեզվաբանության մեջ ոչ միօրինակ է և հստակ, կան տարակարծություններ, տարբեր տեսակետներ: Չկա միօրինակություն նույնիսկ դերանվանը տրված սահմանումների հարցում: Սույն հոդվածը նվիրված է այս խոսքի մասի՝ Սերգեյ Աբրահամյանի կողմից կատարված ծավալուն և արժեքավոր հետազոտության վերլուծությանը, բերած նորույթներին: Արդի հայերենի դերանուններն ուսումնասիրելով խորաքնին և նորովի՝ Ս. Աբրահամյանը դասակարգել է դրանք, տեսակավորել, բնութագրել յուրաքանչյուր տեսակը՝ որոշ դեպքերում առաջարկելով նոր անվանումներ դրանց համար, բացահայտել դերանունների ձևաբանական, շարահյուսական առանձնահատկությունները և, որ ամբողջովին նորություն էր հայ քերականագիտության մեջ, քննել դրանց կազմությունը, բառակազմական նշանակությունը և ոճական կիրառությունները: Գիտնականը իրավացիորեն մերժել է տարածված այն տեսակետը, թե դերանունների գլխավոր հատկանիշը այլ խոսքի մասերին փոխարինելու գործառույթն է, որդեգրել այն համոզումը, որ դերանունների մեծ մասը զուրկ է փոխարինման գործառույթից, և որ այդ գործառույթը կատարող մի խումբ դերանուններ էլ ոչ միշտ են կատարում այն: Դերանունների դասդասման հիմքում դնելով առարկան, հատկանիշը ինչպես արտահայտելու, ինչ հարաբերությամբ դրանք ցույց տալու հիմունքը՝ հայագետը փոփոխություն է մտցրել արդի հայերենի դերանվանական համակարգում՝ միավորելով որոշ տեսակներ և վերանվանելով մի քանիսը: Արդյունքում տարբերակել է դերանվան վեց տեսակ՝ անձնական (դիմային), ցուցական, փոխադարձ, որոշյալ (հանրական), անորոշ (մասնական), հարցական-հարաբերական (բացարձակ անորոշ): Փոխել է անձնական, ցուցական դերանուններին տրվող սահմանումները, միավորել որոշյալն ու ժխտականը և այլն:
Новым взглядом изучая местоимения современного армянского языка, Сергей Абраамян классифицировал и разделил их. В основе классификации местоимений, по мнению ученого, было то, как выражается предмет или качество в местоимениях, каким соотношением они указывают на предмет или его качество. И согласно этому, арменовед внес изменения в систему местоимений современного армянского языка. В итоге он различил шесть видов местоимений: личные, указательные, возвратные, определенные, неопределенные, вопросительно-относительные. Он изменил определения, данные личным и указательным местоимениям, объединил определенные и негативные местоимения. Он раскрыл морфологические, синтаксические особенности местоимений и внес новизну в армянскую грамматику, изучая структуру, словообразование и стилистическое применение местоимений.
While re-analysing the pronouns of Modern Armenian in a new way, S. Abrahamyan classified and categorized them. According to the scholar, the classification of pronouns should be based on how the object or quality is expressed within them and what kind of relationship they indicate. Based on this principle, the Armenologist introduced modifications to the system of Modern Armenian pronouns by merging certain types and renaming others. As a result, he differentiated six types of pronouns: personal (subject), demonstrative, reciprocal, definite (general), indefinite (partial), and interrogative-relative (absolutely indefinite). He revised the definitions of personal and demonstrative pronouns and unified the definite and negative categories. He identified the morphological and syntactic features of pronouns and, as an entirely new contribution to the Armenian grammar, examined their structure, word-formation significance, and stylistic usages. |
|---|---|
| ISSN: | 1829-457X 2738-2575 |
| DOI: | 10.46991/BYSU.B/2025.16.3.088 |