THE SEMANTIC IDENTITY OF ABAI'S POEMS THROUGH PRAGMATIC ADAPTATION IN TRANSLATION
Saved in:
| Title: | THE SEMANTIC IDENTITY OF ABAI'S POEMS THROUGH PRAGMATIC ADAPTATION IN TRANSLATION |
|---|---|
| Authors: | Gabdkarimova, G.S., Dadebaev, Zh. |
| Publisher Information: | АО «КазУМОиМЯ им.Абылай хана», 2023. |
| Publication Year: | 2023 |
| Subject Terms: | communication intention, барабар аударма, recipient, adequate translation, прагматика, translation, түпнұсқа, перевод поэзии, прагматическая а, перевод, pragmatic adaptation, аударма, реципиент, poetry translation, поэзия аудармасы, прагматикалық бейімдеу, оригинал, translation methods, аударма тәсілдері, original, коммуникациялық интенция, pragmatics |
| Description: | This article describes how Abai Kunanbayuly's poems differ in semantic features by the activity of various means of artistic representation in his poetry and the article discusses the problem of using pragmatic adaptation of his poems in Russian and English translations. The article is aimed at comprehensive information is given on the application of pragmatic adaptation in translation, the use of pragmatic adaptation in translation was consistent on the basis of specific translation examples. In the course of pragmatic adaptation, other methods of translation were also identified, such as drop-off, compensation and tag, which were used. During the analysis of the translation of poetry and the original, the most frequently used translation methods were identified by the translator when using the pragmatic adaptation of the translation of poetry depending on the reader. The methodology of the study is based on a pragmatic adaptation and practical analysis. In the article, there is given an analysis of the poem by Abai Kunanbayuly with its translation by M. Petrov into Russian and translation by Richard McCain into English with the original. As a result of the analysis, the correspondence of the translations of the verses and the semantic transmission of the original was substantiated. Based on this, it is proved that poetry translated using pragmatic adaptation is adequate to the original, i.e. it has a semantic identity and a full-fledged communication intention to the recipient. The scientific value and practical significance of the article lies in the fact that the methods of applying pragmatic adaptation in the translation of poetry as a whole are given, and during the analysis it was found that the authors of the Russian or English translation often resorted to the method of adding, omitting, compensating and offered a translation with adaptation. В статье отмечается, что стихи Абая Кунанбайулы отличаются смысловыми особенностями в силу применения поэтом различных средств художественного изображения. В статье рассматривается проблема использования прагматической адаптации его стихов в русских и английских переводах. Кроме того, определяется роль прагматической адаптации в достижении адекватности перевода стихов Абая. В этом заключается научная значимость статьи. Дается исчерпывающая информация о применении прагматической адаптации в переводе, определяется использование методов перевода, применяемых в процессе прагматической адаптации, это способы добавления, упущения, компенсации. В ходе анализа перевода поэзии и оригинала были выделены наиболее часто используемые переводчиком способы перевода при использовании прагматической адаптации в зависимости от читателя. Методология исследования основана на прагматической адаптации и практическом анализе. В статье проведен анализ оригинала стихотворения Абая Кунанбайулы «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» в сравнении с переводом М. Петрова на русский язык и переводом Ричарда Мак Кейна на английский. В результате анализа было обосновано соответствие переводов стихов в смысловой передаче оригинала. На основании этого доказано, что поэзия, переведенная с использованием прагматической адаптации, адекватна оригиналу, т. е. имеет смысловую идентичность и полноценную коммуникационную интенцию к реципиенту. Научная ценность и практическая значимость статьи заключается в том, что даны способы применения прагматической адаптации в переводе поэзии в целом и в ходе анализа установлено, что авторы русского или английского перевода часто прибегали к способу добавления, упущения, компенсации и предлагали перевод с адаптацией. Мақалада Абай Құнанбайұлының өлеңдері мағыналық ерекшеліктеріне қарай түрліше көркемдік бейнелеу құралдарының қызметімен ерекшеленетіндігі және өлеңдердің орыс және ағылшын аудармаларында прагматикалық бейімделуді қолдану мәселесі қарастырылғандығы ғылыми маңыздылығы ретінде көрсетеміз. Сонымен қатар, осы өлеңдердің аудармасының барабарлығына жету мақсатында прагматикалық бейімдеудің қолдану рөлі анықталады. Аудармада прагматикалық бейімдеудің қолданылуы нақты аударма мысалдары негізінде дәйектелінді. Прагматикалық бейімдеу барысында қолданылған түсіріп кету, компенсация және тагы да басқа аударма тәсілдері анықталды. Поэзия аудармасы мен түпнұсқаға талдау жасау барысында аудармашының поэзия аудармасын оқырманға байланысты прагматикалық бейімделуіді қолдану кезінде жиі қолданатын аударма тәсілдері айқындалды. Зерттеу әдістемесі прагматикалық бейімделу мен практикалық талдауға негізделген. Мақалада Абай Құнанбайұлының «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» өлеңінің М. Петровтың орыс тіліне аудармасы және Ричард Мак Кейннің ағылшын тіліне аудармасын түпнұсқамен салыстыра отырып, талдау жасалды. Талдау нәтижесінде өлең аудармалары мен түпнұсқаның мағыналық берілу сәйкестігі негізделді. Осының негізінде, прагматикалық бейімделуді қолдану арқылы аударылған поэзия түпнұсқаға барабар болатыны, яғни мағыналық сәйкестігі мен реципиентке коммуникациялық интенцияның толыққанды жеткені дәлелденді. Мақаланың ғылыми құндылығы мен практикалық маңыздылығы жалпы поэзия аудармасында прагматикалық бейімделуді қолдану жолдары беріледі және талдау барысында орысша немесе ағылшынша аударма авторлары қосу, түсіру, компенсация тәсіліне жиі жүгініп, аударманы бейімдей отырып ұсынғаны анықталды. Филологические науки, Выпуск 3 (70) 2023 |
| Document Type: | Article |
| Language: | English |
| DOI: | 10.48371/phils.2023.70.3.019 |
| Accession Number: | edsair.doi...........f5c55ca63f0257d3d6826c13af313765 |
| Database: | OpenAIRE |
| Abstract: | This article describes how Abai Kunanbayuly's poems differ in semantic features by the activity of various means of artistic representation in his poetry and the article discusses the problem of using pragmatic adaptation of his poems in Russian and English translations. The article is aimed at comprehensive information is given on the application of pragmatic adaptation in translation, the use of pragmatic adaptation in translation was consistent on the basis of specific translation examples. In the course of pragmatic adaptation, other methods of translation were also identified, such as drop-off, compensation and tag, which were used. During the analysis of the translation of poetry and the original, the most frequently used translation methods were identified by the translator when using the pragmatic adaptation of the translation of poetry depending on the reader. The methodology of the study is based on a pragmatic adaptation and practical analysis. In the article, there is given an analysis of the poem by Abai Kunanbayuly with its translation by M. Petrov into Russian and translation by Richard McCain into English with the original. As a result of the analysis, the correspondence of the translations of the verses and the semantic transmission of the original was substantiated. Based on this, it is proved that poetry translated using pragmatic adaptation is adequate to the original, i.e. it has a semantic identity and a full-fledged communication intention to the recipient. The scientific value and practical significance of the article lies in the fact that the methods of applying pragmatic adaptation in the translation of poetry as a whole are given, and during the analysis it was found that the authors of the Russian or English translation often resorted to the method of adding, omitting, compensating and offered a translation with adaptation.<br />В статье отмечается, что стихи Абая Кунанбайулы отличаются смысловыми особенностями в силу применения поэтом различных средств художественного изображения. В статье рассматривается проблема использования прагматической адаптации его стихов в русских и английских переводах. Кроме того, определяется роль прагматической адаптации в достижении адекватности перевода стихов Абая. В этом заключается научная значимость статьи. Дается исчерпывающая информация о применении прагматической адаптации в переводе, определяется использование методов перевода, применяемых в процессе прагматической адаптации, это способы добавления, упущения, компенсации. В ходе анализа перевода поэзии и оригинала были выделены наиболее часто используемые переводчиком способы перевода при использовании прагматической адаптации в зависимости от читателя. Методология исследования основана на прагматической адаптации и практическом анализе. В статье проведен анализ оригинала стихотворения Абая Кунанбайулы «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» в сравнении с переводом М. Петрова на русский язык и переводом Ричарда Мак Кейна на английский. В результате анализа было обосновано соответствие переводов стихов в смысловой передаче оригинала. На основании этого доказано, что поэзия, переведенная с использованием прагматической адаптации, адекватна оригиналу, т. е. имеет смысловую идентичность и полноценную коммуникационную интенцию к реципиенту. Научная ценность и практическая значимость статьи заключается в том, что даны способы применения прагматической адаптации в переводе поэзии в целом и в ходе анализа установлено, что авторы русского или английского перевода часто прибегали к способу добавления, упущения, компенсации и предлагали перевод с адаптацией.<br />Мақалада Абай Құнанбайұлының өлеңдері мағыналық ерекшеліктеріне қарай түрліше көркемдік бейнелеу құралдарының қызметімен ерекшеленетіндігі және өлеңдердің орыс және ағылшын аудармаларында прагматикалық бейімделуді қолдану мәселесі қарастырылғандығы ғылыми маңыздылығы ретінде көрсетеміз. Сонымен қатар, осы өлеңдердің аудармасының барабарлығына жету мақсатында прагматикалық бейімдеудің қолдану рөлі анықталады. Аудармада прагматикалық бейімдеудің қолданылуы нақты аударма мысалдары негізінде дәйектелінді. Прагматикалық бейімдеу барысында қолданылған түсіріп кету, компенсация және тагы да басқа аударма тәсілдері анықталды. Поэзия аудармасы мен түпнұсқаға талдау жасау барысында аудармашының поэзия аудармасын оқырманға байланысты прагматикалық бейімделуіді қолдану кезінде жиі қолданатын аударма тәсілдері айқындалды. Зерттеу әдістемесі прагматикалық бейімделу мен практикалық талдауға негізделген. Мақалада Абай Құнанбайұлының «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» өлеңінің М. Петровтың орыс тіліне аудармасы және Ричард Мак Кейннің ағылшын тіліне аудармасын түпнұсқамен салыстыра отырып, талдау жасалды. Талдау нәтижесінде өлең аудармалары мен түпнұсқаның мағыналық берілу сәйкестігі негізделді. Осының негізінде, прагматикалық бейімделуді қолдану арқылы аударылған поэзия түпнұсқаға барабар болатыны, яғни мағыналық сәйкестігі мен реципиентке коммуникациялық интенцияның толыққанды жеткені дәлелденді. Мақаланың ғылыми құндылығы мен практикалық маңыздылығы жалпы поэзия аудармасында прагматикалық бейімделуді қолдану жолдары беріледі және талдау барысында орысша немесе ағылшынша аударма авторлары қосу, түсіру, компенсация тәсіліне жиі жүгініп, аударманы бейімдей отырып ұсынғаны анықталды.<br />Филологические науки, Выпуск 3 (70) 2023 |
|---|---|
| DOI: | 10.48371/phils.2023.70.3.019 |
Nájsť tento článok vo Web of Science